Sự Thay Đổi Tính Chất Của Thép Tấm Trong Quá Trình Gia Công

Trong quá trình gia công thép tấm, sự tác động trực tiếp của những nguyên công sẽ làm thay đổi một phần hoặc hoàn toàn tính chất ban đầu của vật liệu. Sự thay đổi đó có thể là tích cực cũng có thể là mặt hạn chế.

Một số thay đổi tính chất của thép tấm

Sự hóa già do biến dạng

Sự hóa già kim loại tạo nên hệ quả làm giảm tính dẻo và nâng cao tính bền ( tăng giới hạn chảy và độ cứng) của kim loại.

Trong thép tấm có chứa nitơ tự do và hàm lượng cacbon trong nền cứng dẫn đến xu hướng của sự hóa già kim loại khi biến dạng. Sự hóa già do biến dạng xảy ra không đồng đều, nó làm tăng độ cứng của thép tấm ở những vùng có mật độ tập trung nitơ và cacbon cao (Pherit), chủ yếu là mặt trượt.

Loại thép tấm cacbon thấp, cường độ sự hóa già do biến dạng xảy ra mãnh liệt hơn sau khi biến dạng dẻo nguội. Lời khuyên khi sử dụng thép tấm đó là không nên để nó quá lâu trong kho, nhất là khi nhiệt độ tăng lên sẽ dễ dàng thúc đẩy sự hóa già thép mạnh mẽ. Do đó, hiện nay người ta chuyên sản xuất thép tấm không hóa già  để tránh tình trạng tính chất thép lựa chọn gia công không bị biến đổi kém chất lượng.

Mặt trượt

Mặt trượt được hiểu là mặt (tưởng tượng) phân cách giữa hai mặt nguyên tử dày đặc nhất mà theo đó sự trượt xảy ra. Mặt trượt xuất hiện trên bề mặt của các chi tiết , đặc biệt là khi dập các chi tiết không sâu với mức độ biến dạng nhỏ. Sự xuất hiện của các mặt trượt liên quan tới tính chất cơ học không đồng đều của phôi. Các phần lồi lõm trên bề mặt chi tiết sau khi gia công tương ứng với các mặt trượt.

Các mặt trược xuất hiện đồng nghĩa với việc mặt phẳng của tấm kim loại không đạt yêu cầu vì cong vênh. Để ngăn ngừa sự xuất hiện mặt trượt người ta tiến hành ép nguội theo chiều dày tấm thép bằng thiết bị chuyên dụng trước khi đưa vào dập.

Hiện tưởng ăn mòn, oxy hóa kim loại

Sự hóa bền xảy ra trong quá trình biến dạng dẻo nguội kim loại, kết hợp cùng với một số hiện tượng khác làm giảm đi tính năng chống ăn mòn trong thép. Loại thép không gỉ có tính chống ăn mòn cao trong một số điều kiện khắc nghiệt cũng sẽ xảy ra hiện tượng gỉ sét.

Thép tấm bị gỉ sét theo thời gian do điều kiện thời tiết

Ngoài thép tấm, các vật liệu kim loại khác như đồng, nhôm,…cũng xảy ra hiện tượng oxy hóa tương tự làm xuống cấp chất lượng phôi.

Vật liệu nhập kho theo thời gian sẽ chịu ảnh hưởng ít nhiều bởi môi trường nhiệt độ, độ ẩm xung quanh. Do đó sự thay đổi tính chất của thép tấm nói riêng và kim loại nói chung theo thời gian và quá trình gia công là điều không thể tránh khỏi.

Làm thế nào để ngăn chặn sự thay đổi tính chất của thép tấm trong gia công?

Sự thay đổi tính chất của thép tấm trong gia công ảnh hưởng nhất định tới chất lượng thành phẩm. Các nguyên nhân dẫn tới sự thay đổi vừa xuất phát từ chủ quan vừa xuất phát từ khách quan. Để ngăn chặn sự thay đổi tính chất của thép tấm trong gia công chúng ta không hoàn toàn có thể kiểm soát được hết. Thế nhưng, một số các cách sau đây cũng phần nào làm giảm đi sự biến đổi tính chất ảnh hưởng tới chất lượng thép gia công và đảm bảo chất lượng thép đạt tiêu chuẩn cho phép.

Thứ nhất, không nhập kho quá nhiều phôi thép vì trong trường hợp không sử dụng kịp, theo thời gian hiện tượng hóa già thép xảy ra.

Thứ hai, trước khi đưa phôi thép đi gia công phải kiểm tra kỹ lưỡng bề mặt phôi có bị cong vênh, lồi lõm hay gỉ sét hay không.

Thứ ba, bảo quản phôi vật liệu ở nơi thoáng mát, tránh nhiệt độ cao và độ ẩm lớn làm cho chất liệu nhanh bị oxy hóa bào mòn.

Thức tư, lựa chọn đơn vị gia công kim loại tấm chất lượng, uy tín để đảm bảo các khâu, các giai đoạn trước, trong và sau gia công hoàn chỉnh, tối ưu nhất.